na Wczasy nad morzem

Miejscowość Rowy

28 lutego 2013r.

ROWY Jest to drugi punkt "wypadowy" do Słowińskiego Parku Narodowego. Wieś rybacka, licząca ok. 250 mieszkańców, położona u ujścia do morza rzeki Łupawy, przepływającej przez jezioro Gardno. Dojazd ze Słupska samochodem lub autobusem PKS ok. 32 km dobrą drogą. Droga malownicza — zwłaszcza jej ostatni odcinek, gdy spomiędzy lasów wybiega na rozległą równinę pokrytą łąkami i pastwiskami. Z prawej strony w oddali widnieje jezioro Gardno. Najdawniejszy dokument, w którym Rowy są wymienione, pochodzi z r. 1282. Mówi się w nim o jakimś nadaniu na rzecz tutejszego kościoła. Stary ten kościółek z XIII w. stał na wzniesieniu w pobliżu jeziora Gardno, zaś sama wieś jest rozłożona bliżej morza. Miała ona powiązanie z kasztelańskim grodem Gardna i jego portem, którego droga wodna do morza prowadziła właśnie przez Rowy. Kościołem i całą wioską opiekowała się troskliwie w XVII w. Anna Croy, właścicielka Smołdzina. Kościół wyposażyła w cenny sprzęt liturgiczny, a sama niejednokrotnie przyjeżdżała do wsi i według opowiadań trzymała nawet do chrztu dziecko jednej z tutejszych rodzin. Rowy posiadały już w XIV w. własny port. W r. 1390 wylądować w nim miał w drodze do Gdańska rycerz Henryk Derby z Lancaster, późniejszy król angielski Henryk IV. W r. 1856 rozebrany został stary kościół, a wybudowano nowy. Jest to surowa budowla w stylu neo-romańskim, wzniesiona z ogromnych głazów narzutowych. Legenda głosi, że do przenoszenia kamieni mieszkańcy Rowów zaangażowali diabła, który taszcząc je aż z Gardny Wielkiej część upuścił do jeziora Gardno i stąd powstała Wyspa Kamienna. Po zakończeniu budowy diabeł odcisnął swój znak na jednym z głazów na ścianie południowej kościoła, przy czym głaz ten ściemniał od ognia piekielnego. Obecnie Rowy posiadają przy ujściu rzeki Łupawy port rybacki, w którym stacjonują łodzie motorowe spółdzielni "Jesiotr". We wsi znajdują się: Urząd Pacz-towy, restauracje "Słowiańska" i "Piastowska". Dawna restauracja "Tahiti", mieszcząca się w zaadaptowanym na ten cel statku, została przejęta przez Centralę Rybną na ośrodek wczasowy. W sezonie czynne są ponadto liczne kolonie letnie, osiedla campingowe zakładów pracy, a dla turystów indywidualnych — kwatery prywatne i pole namiotowe, znajdujące się przy wjeździe do wsi na lewo od szosy. Obok jest, czynny w sezonie, parking strzeżony. Rowy mają piękną, szeroką plażę na zachód od portu, która w sezonie jest strzeżona. Pomiędzy kanałem portowym a lasem usytuowane jest kierownictwo Obwodu Ochronnego "Rowy" Słowińskiego Parku Narodowego, w którym można uzyskać wszelkie informacje dotyczące zwiedzania Parku, biwakowania itp. WYKAZ WAŻNIEJSZYCH TELEFONÓW: Słowiński Park Narodowy — siedziba Obwodu Ochronnego Rowy — Rowv 11924; restauracja "Słowiańska" — 119567 posterunek MO (w sezonie) — ,. 11997. SPACERY I WYCIECZKI 1. Wycieczka do jeziora Dołgie Małe — ok. 17 km Ze wsi idziemy drogą w kierunku, wschodnim, przechodzimy przez most na kanale i zbliżamy się do lasu. Dochodzimy do bramy wejściowej Słowińskiego Parku Narodowego. Zbudowana jest ona z potężnych bali, pokrytych płaskorzeźbami i przypomina nam, że od tej chwili obowiązuje regulamin parkowy. Idziemy dalej drogą leśną trzymając się znaków zielonych, które aż do jeziora Dołgie Małe pokrywają się z oznakowaniem czerwonym, wyznaczającym szlak turystyczny północny (str. 62). Po prawej stronie drogi rozciąga się jezioro Gardno, niewidoczne jednak ze względu na zadrzewiony i zarośnięty szuwarami brzeg. Z lewej strony przez całą drogę towarzyszy nam bór sosnowy. W odległości ok. 2 km od Rowów znajduje się na brzegu jeziora drewniany pomost widokowy, z którego ma się pełny wgląd na jezioro Gardno oraz uwijające się na wodzie i nad wodą ptactwo. Po przejściu ok. 3 km dochodzimy do granicy rezerwatu ścisłego "Mierzeja". Od tego miejsca schodzenie z drogi i wędrówki po lesie są zabronione. Na piątym kilometrze od Rowów droga odchyla się w kierunku północno-wschodnim. Bór sosnowy mamy teraz z obu stron, z tym że na prawo od drogi ma on lepsze siedlisko i charakter boru świeżego, na lewo — zaś — bór suchy typu wydmowego, poprzerywany łachami piasku. Dochodzimy do jeziora Dołgie Małe (ok. 8 km od Rowów). Jest to najmniejsze z jezior Parku, o pow. zaledwie 6,3 ha, ale wyjątkowo urocze, otoczone lasem, a ze względu na bogatą i interesującą roślinność uznane za rezerwat ścisły. Pomost drewniany poprowadzi nas od brzegu przez pas zarośli i szuwarów aż do otwartej wody i pozwoli podziwiać urok tej prawdziwej perełki Parku. Za jeziorem szlaki się rozdzielają: szlak czerwony prowadzi dalej na wschód, my zaś za znakami zielonymi skręcamy na północ. Idziemy teraz drogą przez wał wydm pokrytych sośniną o zbieży-stych, pokręconych strzałach, przekraczamy wydmę przednią i po drewnianej drabinie schodzimy na plażę (ok. 10 km od Rowów). Idziemy teraz plażą na zachód. Wydmy przybrzeżne mają tu już nieco inny charakter niż na Mierzei Łebskiej. Nie są one łagodnie zaokrąglone przez wiatr, nawiewający piasek od strony morza, lecz strome i urwiste, podmywane w czasie sztormów przez fale morskie, które zabierają piasek, odsłaniając starsze warstwy gleby, jaka tu niegdyś zalegała. Po przejściu ok. 1,5 km natrafiamy na potężne pnie dębów i buków, na wpół zasypane przez piasek i zalewane przez fale morskie. Jest to świadectwem, że ongiś rosły tu lasy liściaste. Plażą dochodzimy do Rowów w pobliżu kanału portowego. 2. Spacer do boru i wybrzeża morskiego — 7 km Ci, dla których wycieczka przez las do jeziora Dołgie Małe byłaby zbyt uciążliwa, mogą wybrać się na krótszy spacer tą samą trasą. Idziemy, jak w poprzednim wypadku, przez symboliczną bramę i następnie drogą wzdłuż jeziora Gardno aż do granicy rezerwatu ścisłe-. go (ok. 3 km). Teraz skręcamy w lewo na drogę leśną oznakowaną znakami czarnymi; Prowadzi ona wzdłuż granicy rezerwatu przez bór sosnowy, pokrywający dawne wydmy. Teren jest pagórkowaty, sosny o pniach zbieżystych, silnie ugałęziotne. Po przejściu ok. 1 km dochodzimy do plaży morskiej. Teraz skręcamy znów w lewo i brzegiem morskim powracamy do Rowów (ok. 3 km). 3. Spacer wzdłuż rzeki Łupawy Od mostu skręcamy w prawo i idziemy ścieżką wzdłuż Łupawy. Rzeka wije się wśród łąk i pastwisk malowniczymi zakrętami. Od ścieżki istnieją łatwe dojścia do brzegu rzeki, a w niej dopuszczalne jest sportowe łowienie ryb. Po przejściu ok. 2 km docieramy do jeziora Gardno, z którego rzeka wypływa, jednak ze względu na bagnisty brzeg dojście do wody nie jest możliwe. Powrót do Rowów tą samą drogą.